Rekenregels natuurcompensatie : een korte literatuurstudie en brainstorm naar methodieken voor ecologische en financiële rekenregels bij natuurcompensatie EHS

Op 4 augustus 2011 kwam bij Alterra een Helpdeskvraag binnen over rekenregels bij natuurcompensatie. De vraag was om te achterhalen welke methoden er zijn om rekenregels bij natuurcompensatie af te leiden en de voor- en nadelen van bestaande methoden in beeld te brengen. Het gaat daarbij om zowel ecologische rekenregels als financiële rekenregels. De vervolgvraag luidt wat de kosten zijn om een of meer methodieken uit te werken tot hanteerbare rekenregels bij compensatie van de EHS. De aanleiding voor de vraag komt voort uit de Nederlandse praktijk van compensatie. Zowel in theorie (hanteerbare regelgeving) als praktijk (uitvoering en uiteindelijk resultaat) blijkt compensatie problematisch. In de Nederlandse praktijk blijkt compensatie daarom vaak niet adequaat of zelfs helemaal niet uitgevoerd te worde

Ecosysteemherstel in Nederland: een quick-scan naar kansen

In 2020 moet Nederland aan zowel de CBD als de Europese Unie aangeven hoe men aan het 15% hersteldoel heeft gewerkt. In dit kader wil het ministerie van Economische Zaken graag weten welke visies op ecosysteemherstel er in ons land zijn, op welke manieren Nederland al werkt aan ecosysteemherstel en waar kansen voor de toekomst liggen. Om op deze drie vragen een antwoord te krijgen hebben de auteurs via documentenanalyse en interviews verschillende visies op ecosysteemherstel achterhaald

Uitheemse slangen in Nederland : een analyse van de kans op introductie, vestiging, uitbreiding en schade

In opdracht van het Bureau Risicobeoordeling en Onderzoeksprogrammering van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) is door RAVON, Natuurbalans-Limes Divergens en Alterra een beoordeling van het risico van vestiging van uitheemse slangen in Nederland uitgevoerd. Dit risico hangt af van de kans op introductie, de kans dat geïntroduceerde exemplaren een duurzame populatie opbouwen, de kans dat die populatie zich uit kan breiden en de kans op ecologische, economische en sociale schade. Na een eerste screening zijn de risico’s voor elf soorten en soortgroepen beoordeeld. Voor vier soorten / soortgroepen werd het risico als substantieel beoordeeld, voor de andere soorten of soortgroepen was dit matig, mogelijk aanwezig of verwaarloosbaar. De grootste risicofactor is de introductie van een aantal exemplaren van een soort ineens

Ruimtelijke samenhang en genetische variatie van boomkikkerpopulaties in Nederland

Een modelanalyse van de ruimtelijke samenhang heeft plaatsgevonden van een netwerkpopulatie van de boomkikker (Hyla arborea) in Midden-Limburg. De bezettingskans van poelen is bepaald met een regressiemodel en de ruimtelijke samenhang van de leefgebieden is geanalyseerd met het dispersiemodel Smallsteps. Het herstel-scenario 2010 biedt goede potenties voor de uitbreiding van de netwerkpopulatie. Er zijn echter nog enkele zwakke schakels in de ruimtelijke samenhang geconstateerd. Bovendien dient door het nemen van maatregelen nog meer in het huidige verspreidingsgebied van de boomkikker geinvesteerd te worden. Een genetische analyse in de Achterhoek maakt aannemelijk dat herkolonisatie heeft plaatsgevonden vanuit vier bronpopulaties. Hierbij zijn vier populatieclusters ontstaan die genetisch sterk verschillend zijn. De genetische diversiteit in de Doort (Midden-Limburg) is vergelijkbaar met populaties in de Achterhoek maar kleiner dan in twee Zwitserse populatie

Identifying and prioritising services in European terrestrial and freshwater ecosystems

Ecosystems are multifunctional and provide humanity with a broad array of vital services. Effective management of services requires an improved evidence base, identifying the role of ecosystems in delivering multiple services, which can assist policy-makers in maintaining them. Here, information from the literature and scientific experts was used to systematically document the importance of services and identify trends in their use and status over time for the main terrestrial and freshwater ecosystems in Europe. The results from this review show that intensively managed ecosystems contribute mostly to vital provisioning services (e.g. agro-ecosystems provide food via crops and livestock, and forests provide wood), while semi-natural ecosystems (e.g. grasslands and mountains) are key contributors of genetic resources and cultural services (e.g. aesthetic values and sense of place). The most recent European trends in human use of services show increases in demand for crops from agro-ecosystems, timber from forests, water flow regulation from rivers, wetlands and mountains, and recreation and ecotourism in most ecosystems, but decreases in livestock production, freshwater capture fisheries, wild foods and virtually all services associated with ecosystems which have considerably decreased in area (e.g. semi-natural grasslands). The condition of the majority of services show either a degraded or mixed status across Europe with the exception of recent enhancements in timber production in forests and mountains, freshwater provision, water/erosion/natural hazard regulation and recreation/ecotourism in mountains, and climate regulation in forests. Key gaps in knowledge were evident for certain services across all ecosystems, including the provision of biochemicals and natural medicines, genetic resources and the regulating services of seed dispersal, pest/disease regulation and invasion resistance

Microsatellite variation and population structure of a recovering tree frog (Hyla arborea L.) metapopulation

Numbers and sizes of populations of the European tree frog in The Netherlands have dramatically decreased in the second half of the last century due to extensive habitat destruction and fragmentation. We have studied the genetic structure of a slowly recovering meta-population. Strong genetic differentiation, estimated at eight microsatellite loci, was found between clusters of populations (F (st)-values above 0.2). Within clusters, consisting of ponds within a radius of about 5 km, European tree frog populations were less differentiated (F (st)<0.08) and exact tests showed that most of the ponds within clusters were not significantly differentiated. Although local population sizes have been increasing since 1989, and some new ponds have been colonised in the direct vicinity of ponds that have been populated continuously, little evidence for gene flow between clusters of ponds was found (only one exception). Furthermore, levels of genetic diversity were low compared to populations in comparable areas elsewhere in Europe. Therefore, a continuous conservation effort is needed to prevent any further loss of genetic diversity. The alleviation of important barriers to dispersal between the clusters should be given a high priority for the restoration of the meta-population as a whole

Semi-kwantitatieve beoordeling van effecten van milieu op natuur

Ten behoeve van de inhoudelijk ondersteuning voor het kwantificeren van effecten milieu op natuur is de onderzoeksvraag in drie delen gesplitst: 1) Wat zijn de huidige effecten van verzuring, verdroging, vermesting, verspreiding, geluidsverstoring en klimaatfactoren op terrestrische en aquatische soorten? Deze vraag heeft betrekking op de soortgroepen en thema's welke het RIVM niet modelleert. 2) Wat zijn de relatieve aandelen van bovenstaande thema's in de effecten? 3) Hoe veranderen de effecten en hun relatieve aandelen tussen nu en 2030